Współczesna pielęgnacja przykłada ogromną wagę nie tylko do jakości składników aktywnych, ale także do sposobu ich przechowywania. To m.in. odpowiednio dobrane opakowania decydują o skuteczności i bezpieczeństwie produktów kosmetycznych. Wśród rozwiązań, które cieszą się rosnącą popularnością, szczególne miejsce zajmują opakowania typu airless oraz opakowania chroniące przed promieniowaniem UV. Dzięki nowoczesnym technologiom pozwalają one wydłużyć trwałość kosmetyków, a także zapewnić ich stabilność, dlatego też nie bez znaczenia są badania kompatybilności masy z opakowaniem, które są przeprowadzane przez firmy, żeby zbadać czy opakowanie „pasuje” do danej masy kosmetycznej.
Dlaczego bezpieczeństwo kosmetyków zależy od opakowania?
Formulacje kosmetyczne często oparte są na „delikatnych” substancjach aktywnych, takich jak witaminy, peptydy, antyoksydanty czy naturalne ekstrakty roślinne. Choć potrafią działać spektakularnie, są jednocześnie wrażliwe na działanie czynników zewnętrznych, takich jak tlen, światło słoneczne czy temperatura. Kontakt z powietrzem może prowadzić do ich utleniania, a ekspozycja na promieniowanie UV (a nawet na światło lampy na półce sklepowej) do degradacji i utraty skuteczności. Dlatego producenci coraz częściej sięgają po rozwiązania technologiczne, które chronią produkt dzięki zastosowaniu odpowiednio obranych rodzajów opakowań kosmetycznych – zarówno pod kątem materiału wykonania jak i aspektów technologicznych (sposób otwierania, aplikacji masy itd.).
Jak działają opakowania airless?
Opakowania typu airless zostały opracowane w celu zapewnienia maksymalnej ochrony kosmetyku przed kontaktem z powietrzem i czynnikami zewnętrznymi, które mogą wpływać na jego stabilność. Ich konstrukcja opiera się na hermetycznym systemie dozującym, w którym specjalny tłok unosi się ku górze wraz z każdą aplikacją produktu, wypychając zawartość masy bez konieczności zasysania powietrza do wnętrza opakowania. Taki mechanizm eliminuje ryzyko utleniania się składników aktywnych (minimalizuje także ryzyko zanieczyszczeń mikrobiologicznych), co ma szczególne znaczenie w przypadku substancji o wysokiej wrażliwości na tlen, takich jak witamina C, retinol, niacynamid czy naturalne ekstrakty roślinne. Dodatkową zaletą systemu airless jest jego wysoka wydajność, dzięki precyzyjnemu mechanizmowi dozowania, użytkownik może wykorzystać niemal 100% zawartości, bez konieczności rozcinania lub niszczenia opakowania.
Opakowania airless idealnie sprawdzają się w przypadku serum, kremów pod oczy, produktów anty-aging oraz każdej formulacji zawierającej składniki o zwiększonej podatności na degradację.
Ochrona UV to klucz do stabilności składników wrażliwych na działanie światła
Promieniowanie ultrafioletowe ma ogromny wpływ na trwałość kosmetyków. Pod jego wpływem wiele substancji może tracić swoje właściwości. Fale UV przenoszą dużą ilość energii, która może inicjować reakcje chemiczne prowadzące do rozkładu lub przekształcenia składników aktywnych. W praktyce oznacza to, że cząsteczki substancji takich jak witamina C, retinoidy, koenzym Q10 czy naturalne oleje i ekstrakty roślinne, absorbują energię promieniowania UV, co prowadzi do np. ich utlenienia lub rozpadu wiązań chemicznych, a w konsekwencji zmiany ich właściwości i utraty stabilności.
Opakowania UV-protect tworzone są z surowców blokujących lub znacząco ograniczających przenikanie światła, najczęściej przy wykorzystaniu specjalnych filtrów, barwionego szkła lub nieprzezroczystych polimerów. Dzięki temu składniki aktywne zachowują swoją stabilność, kosmetyk nie zmienia barwy, zapachu ani konsystencji.
Airless i UV-protect – zgrany duet
Połączenie technologii airless oraz cechy UV-protect stanowi jedno z najbardziej zaawansowanych rozwiązań wspierających bezpieczeństwo i stabilność produktu kosmetycznego. Systemy airless eliminują kontakt produktu z powietrzem, co znacząco ogranicza procesy oksydacyjne, mające kluczowy wpływ na degradację substancji aktywnych oraz destabilizację emulsji. Warstwa ochronna UV-protect uzupełnia działanie systemów airless poprzez blokowanie lub istotne redukowanie przenikania promieniowania ultrafioletowego. Zastosowanie obu technologii jednocześnie sprzyja wprowadzeniu do formulacji wyższych stężeń składników wrażliwych na światło i tlen, co przekłada się na lepszą efektywność pielęgnacji.
Badania mikrobiologiczne kosmetyków
W kontekście bezpieczeństwa produktów kosmetycznych warto podkreślić, że wokół opakowań typu airless i UV-protect narosło kilka mitów, w tym przekonanie, iż produkty w takich opakowaniach mogą zawierać mniejszą ilość konserwantów lub podlegają odmiennym normom mikrobiologicznym. W rzeczywistości wszystkie kosmetyki wprowadzane do obrotu na terenie Unii Europejskiej, niezależnie od rodzaju opakowania, muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa określone w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009.
Zanim produkt kosmetyczny trafi do sprzedaży, przechodzi kompleksową ocenę bezpieczeństwa oraz szereg badań fizykochemicznych i mikrobiologicznych, których celem jest potwierdzenie jego stabilności, czystości i bezpieczeństwa stosowania. Badania mikrobiologiczne pozwalają określić stopień czystości mikrobiologicznej produktu oraz wykryć obecność potencjalnie niebezpiecznych drobnoustrojów, takich jak Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Candida albicans czy Escherichia coli.
Produkty kosmetyczne muszą mieścić się w ściśle określonych limitach mikrobiologicznych, niezależnie od zastosowanego systemu opakowania. Oznacza to, że opakowania typu airless i UV-protect, mimo że zapewniają wyższy poziom ochrony przed czynnikami zewnętrznymi, nie są automatycznie zwolnione z obowiązku spełniania określonych norm mikrobiologicznych. Wyjątek szczególny stanowią jedynie produkty uznane za kosmetyki niskiego ryzyka mikrobiologicznego, które zgodnie z normą PN-EN ISO 29621:2017-04 ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne nie stwarzają warunków sprzyjających rozwojowi mikroorganizmów. Należą do nich formulacje o niskiej aktywności wody, takie jak pomadki czy balsamy do ust, produkty o skrajnych wartościach pH (≤ 3,0 lub ≥ 10,0), a także wyroby o wysokiej zawartości alkoholu powyżej 20% (takie jak perfumy). Do tej kategorii zalicza się również kosmetyki oparte na rozpuszczalnikach organicznych, na przykład lakiery do paznokci. W ich przypadku środowisko fizykochemiczne samo w sobie stanowi barierę ograniczającą namnażanie mikroorganizmów. W przypadku opakowań typu airless, aerozoli nie występuje fizyczne otwarcie produktu (produkt sprzedawany jest w pojemniku, w którym nie ma kontaktu zawartości z otoczeniem), co w pewnym sensie zmniejsza ryzyko mikrobiologiczne, natomiast każdy przypadek należy przeanalizować indywidualnie.
Należy również pamiętać, że załącznik V rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009/WE dokładnie wskazuje, które substancje konserwujące i w jakich warunkach (stężenie, kategoria kosmetyku) mogą być użyte w produktach kosmetycznych. Tym samym technologie opakowaniowe stanowią uzupełnienie, a nie zastępstwo dla właściwej ochrony mikrobiologicznej produktu, której głównym celem jest bezpieczeństwo i zdrowie konsumenta.
Nowoczesne opakowania stanowią integralną część kosmetyku, wpływają na jego trwałość, skuteczność i poprawę bezpieczeństwa stosowania. Opakowania airless oraz UV-protect są przykładem, jak technologia może wspierać pielęgnację i chronić składniki, które mają wpływ na kondycję skóry. Dzięki zastosowaniu odpowiednich rodzajów opakowań kosmetyki są bardziej stabilne i odporne na działanie czynników zewnętrznych, co pozwala w pełni wykorzystać potencjał składników aktywnych.
Źródła:
Rozporządzenie – 1223/2009 – EN – EUR-Lex
(PDF) Chemical Stability of Cosmetic Ingredients: Mechanisms of Degradation and Influencing Factors
Analizuj składy kosmetyków!
Aplikacja dostępna jest na telefonach z system Android oraz iOS. Wystarczy, że klikniesz poniżej w jeden z wybranych systemów, a zostaniesz przeniesiony bezpośrednio do sklepu, by móc pobrać aplikację na swój telefon.
