Witamina C, czyli kwas askorbinowy, stanowi nieustająco atrakcyjny i pożądany składnik, stosowany w wielu produktach kosmetycznych jako substancja aktywna. W związku z licznymi doniesieniami o korzystnym działaniu kosmetycznym witaminy C, zainteresowanie związane z jej zastosowaniem w kosmetykach stale rośnie.
Witamina C w kosmetykach – tylko jasne strony
Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, budową strukturalną przypomina glukozę, posiada postać krystalicznego, białego proszku. Kwas askorbinowy to jeden z najlepiej poznanych przeciwutleniaczy oraz jeden z kluczowych składników wspierających funkcje odpornościowe organizmu. Swoją sławę i szerokie zastosowanie witamina C zawdzięcza dobroczynnemu działaniu na skórę. Kwas askorbinowy jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy (działa antyoksydacyjne, czyli neutralizuje wolne rodniki tlenowe), spowalnia procesy zewnętrznego starzenia się skóry, wywołane np. promieniowaniem UV lub dymem papierosowym. Po przejściu przez naskórek stymuluje syntezę kolagenu i hamuje niszczenie włókien kolagenowych (właściwości anti-aging).
Witamina C wykazuje ochronę również przed promieniowaniem UVA i UVB. Składnik posiada korzystny wpływ na skórę po opalaniu, zmniejsza powstały rumień, wykazuje działanie łagodzące i przeciwzapalne. Ponadto posiada działanie rozjaśniające skórę (wyrównuje koloryt skóry, rozjaśnia plamy i przebarwienia) oraz umiarkowanie działa złuszczająco (eksfoliacyjne).
Wszystkie wymienione powyżej korzyści płynące z zastosowania witaminy C w produktach kosmetycznych powodują, że konsumenci chętnie sięgają po produkty kosmetyczne zawierające witaminę C w składzie np. kremy, preparaty ochrony słonecznej, podkłady do makijażu. Jednakże skuteczność działania składników aktywnych, w tym także kwasu askorbinowego, związana jest m.in. z obecnością składnika w jego przyswajalnej i aktywnej formie. W celu ustabilizowania kwasu askorbinowego i wzmocnienia jego działania łączy się go w recepturze kosmetyku z innymi antyoksydantami, np. z witaminą E (INCI: Tocopherol) lub kwasem ferulowym (INCI: Ferulic Acid). Kwas askorbinowy jest stabilny w warunkach pH wynoszących około 3,5 (lub niższych). Takie niskie pH sprawia, że bardzo trudno jest wprowadzić kwas askorbinowy do receptury kosmetyku.
W związku z tym, że witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, przez to jako kwas askorbinowy bardzo słabo przenika przez warstwę rogową naskórka. Kwas askorbinowy wykazuje wysoką wrażliwość na działanie takich czynników jak wysoka temperatura, światło, wilgotność,
w wyniku czego utlenia się do kwasu dehydroaskorbinowego (DHA). Dlatego w kosmetykach stosuje się kwas askorbinowy w formie lipofilowych (rozpuszczalnych w tłuszczach) pochodnych, które dobrze wnikają w naskórek (np. palmitynian askorbylu, 3-O-etylowy kwas askorbinowy). Dzięki opracowaniu stabilniejszych form witaminy C, możliwe jest uzyskanie wyższej trwałości produktu kosmetycznego. Pozwala to na uniknięcie żółknięcia masy kosmetycznej czy zmianę jej zapachu w wyniku utleniania kwasu askorbinowego, którego stabilność w gotowym produkcie kosmetycznym jest znacznie niższa.
Pochodne witaminy C
Palmitynian askorbylu (INCI: Ascorbyl Palmitate) jest właśnie jedną z lipofilowych pochodnych witaminy C. Posiada silne właściwości antyoksydacyjne – zdolność neutralizowania wolnych rodników, działa również rozjaśniająco na przebarwienia i stymuluje syntezę kolagenu. Wykazuje, analogicznie jak kwas askorbinowy, ochronny wpływ w stosunku do promieniowania UVA i UVB
i zmniejsza rumień powstały po opalaniu. W recepturze produktu kosmetycznego zapewnia jego trwałość, zabezpiecza przed powstawaniem nieprzyjemnego zapachu i zmianami barwy. Jest to również substancja maskująca, której zadaniem jest redukowanie lub hamowanie podstawowego zapachu lub smaku produktu. Występuje w produktach nawilżających do ciała i twarzy (np. serum, krem) w tym przeznaczonych dla cer dojrzałych z przebarwieniami, produktach ochrony przeciwsłonecznej, produktach do makijażu.
Inną stabilną formą witaminy C jest także glukozyd askorbylu (INCI: Ascorbyl Glucoside), stanowi formę kwasu askorbinowego stabilizowanego cząsteczką glukozy. Wspomniane połączenie powoduje, że składnik dłużej zachowuje swój potencjał aktywności biologicznej w skórze niż czysta forma kwasu askorbinowego. Glukozyd askorbylu wykazuje takie same właściwości jak kwas askorbinowy, przy czym dociera głębiej, w efekcie czego działa skuteczniej. Wykazuje silne działanie antyoksydacyjne (przeciwutleniające), spowalnia procesy starzenia się skóry, posiada również korzystny wpływ na skórę po opalaniu, wyrównuje koloryt skóry oraz rozjaśnia plamy
i przebarwienia.
Ponadto dzięki rozwojowi w dziedzinie nanotechnologii, można zamknąć witaminę C w liposomach w celu zwiększenia aktywności i skuteczności składnika oraz lepszej penetracji w głąb skóry. Sole kwasu askorbinowego (np. sól sodowa fosforanu askorbylu, askorbylofosforan magnezu) mogą być również stosowane w kosmetykach i produktach do higieny osobistej, w tym makijażu, a także produktach do pielęgnacji skóry i włosów.
Witamina C występująca naturalnie w owocach i warzywach nie różni się pod względem budowy chemicznej i właściwości od witaminy C wytwarzanej syntetycznie w laboratorium. Badania wykazały, że witamina C, występująca w produktach pochodzenia naturalnego, może wykazywać lepszą aktywność pod kątem wchłaniania niż syntetyczna witamina C, co jest związane
z obecnością polifenoli, które poprawiają wchłanianie naturalnej witaminy C. Natomiast mechanizm działania na skórę witaminy C naturalnej i syntetycznej jest taki sam. Jest to ta sama substancja o analogicznym działaniu.
Podsumowując, kwas askorbinowy jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, wykazuje wiele korzyści związanych ze stosowaniem miejscowym na skórę, m.in. wykazuje działanie przeciwstarzeniowe poprzez hamowanie degradacji włókien kolagenowych i elastyny, zwalcza wolne rodniki i niweluje skutki promieniowania UV (zwiększa fotoochronę). Aplikowanie witaminy C na skórę w produktach kosmetycznych wspomaga regenerację naskórka, wykazując działanie łagodzące. Zastosowanie pochodnych witaminy C w kosmetykach może być korzystniejsze niż kwasu askorbinowego w czystej formie ponieważ pochodne mają lepszą trwałość, lepsze właściwości oraz zwiększone korzyści dla skóry. Zastosowanie pochodnych umożliwia wykorzystanie szeregu jej właściwości w różnych produktach kosmetycznych, co pozwala skutecznie zadbać o zdrowy wygląd skóry.
Czytaj więcej
Analizuj składy kosmetyków!
Aplikacja dostępna jest na telefonach z system Android oraz iOS. Wystarczy, że klikniesz poniżej w jeden z wybranych systemów, a zostaniesz przeniesiony bezpośrednio do sklepu, by móc pobrać aplikację na swój telefon.
